Antagonizam je pojam koji se čuje u skoro svim sferama svakodnevnog života, u politici, etici, ljubavi, religiji itd. Antagonizam potiče od grčke reči antagonisma i predstavlja, najkreće rečeno – suprotnost nekome ili nečemu. U širem značenju, antagonizam podrazumeva i suparništvo, protivrečnost, protivljenje, uzajamno nepodnošenje i netrpeljivost i sukob (npr. kao klasni antagonizam proleterijata i buržoazije). Društvene nauke dele pojam suprotnosti, kao sinonima za antagonizam, na: – antagonističke (nepomirljive) i neantagonističke suprotnosti. Od pojma antagonizam, proističe i pojam antagoniste (takođe reč grčkog porekla), što u prevodu znači – protivnik, a koji podrazumeva grupu osoba ili osobu kojima se suprostavljaju protagonisti.
Antagonizam u medicini i psihoanalizi
Antagonizam se javlja i u delu psihijatrije, tačnije u metodi psihoanalize. U ovoj sferi, antagonizam se objašnjava kao ponašanje određene osobe u smislu protivrečnih svesnih ili nesvesnih postupaka te osobe.
Antagonizam u medicini, tačnije u farmakologiji predstavlja delovanje jednog leka i medicinskog sredstva na smanjenje ili potpunu obustavu dejstva drugog leka, zbog njihovih hemijskih sastojaka koja se međusobno ne uklapaju.
Ovaj termin (antagonist) se najčešće javlja u farmakologiji i predstavlja tip receptorskog leka koji ne dovodi do biološkog responsa, vezivanjem za receptor, već blokira odnosno prigušuje posredni respons (agonist). Antagonisti deluju tako što se vezuju za aktivna mesta ili za alosterna mesta na receptorima. Termin antagonista u farmaciji je bio originalno korišćen kada se tumačio efekat određenog leka. Zvaničnu biohemijsku definiciju su ’50-ih godina prošlog veka sačinili biohemičari Ariens i Stefenson, dok se današnja definicija bazira na modelu popunjenosti receptora. Ova nova definicija se odnosi i na fiziološke antagoniste – supstance koje poseduju suprotna fiziološka dejstva, ali dejstvuju na različite receptore. Može se uzeti primer na histaminu, koji snižava krvni pritisak putem vazodilacije dejstvujući na receptor histamin H1, dok adrenalin povišava krvni pritisak putem vasokonstrikcije i posredovanom aktivacijom β-adrenergičkog receptora.
Istorija i politika
Što se tiče istorije i politike, antagonizam je jedan od vodećih razloga zbog međusobne mržnje dve nacije, deljenje osoba po boji kože, po drugoj religiji itd. Antagonistički stavovi su svakako dovodili do problema u svim segmentima društva, što treba da se posmatra kao negativno ponašanje.
