Ugursuz

Ugursuz je reč turskog porekla i u našem jeziku predstavlja tzv. turcizam. Pomenuti termin se pre ’50-ih godina prošlog veka mnogo više upotrebljavao i starijim generacijama je daleko poznatiji. Reč “ugursuz” predstavlja kovanicu od dve turske reči: ugur, što u prevodu znači – sreća / srećan čovek i rečce suz, koja označava negaciju.

Prema etimologiji i njenom tumačenju, termin “ugursuz” potiče od turske reči uğursuz i prevodi se kao – nevaljala osoba, nesrećnik, poltron, poslušnik, zloslutna osoba, odvratan, ljigavac, spadalo, mangup, odnosno – predstavnik nekog lošeg i zlog znaka. Ugursuzluk kao termin, u srpskom jeziku podrazumeva – nevaljalo ponašanje, pokvarenjaštvo, nemoralan postupak, nestašluk, mangupluk i slično.

Za vreme Turaka su se neoženjeni punoletni muškarci nazivali ugursuzima, a čak su i plaćali određeni porez zbog toga, tzv. ugursuziju. U Turskoj se često može sresti ime Ugur (čita se – Ugor), koje bi da se prevede na naš jezik, bilo isto kao srpsko ime – Srećko.

Ovaj termin se upotrebljava da bi predstavio osobu kao beskorisnu, odnosno onu osobu koja se u sve petlja i meša. Obzirom na to, ugursuzi važe kao sredstvo društvenoj i političkoj eliti, ne bi li sprovodili njihove planove. Oni se zapošljavaju u tajnim službama, u odborima jačih političkih ili vladajućih stranaka i služe za tzv. “špijune”. Postoje i primeri ugursuza koji su takvim svojim ponašanjem stigli i do samog vrha, tj. do jakih pozicija u raznim društvenim institucijama.

U Kruševcu je 1929. godine osnovano društvo ugursuza, namćora i baksuza, koje je bilo i ostalo humanitarnog karaktera, a zove se “Dobra narav”. I danas se, tradicionalno proslavlja njihov dan, tj. slava “Deveti tornik po Božiću”. Ova manifestacija se ranije održavala u kruševačkoj kafani “Takovo”, a danas se održava u hotelu “Rubin” u Kruševcu. Zanimljivo je to što se pravila ovog udruženja, zajedno sa samim načinom proslave izdvajaju među najjedinstvenijim u Evropi. Naime, na proslavi se igra tzv. “baksuzno kolo”, a ugursuzi, namćori i baksuzi se vode parolom: “Ćutanje je zlato”, te član koji prekrši pravilo ćutanja ima zadatak da obavezno plaća kaznu, a stolice okreće naslonom ka stolu. Ovo društvo se skuplja jednom godišnje, i igrajući baksuzno kolo, okrenuti su naizmenično – jedan licem, a drugi leđima, prema centru prostorije. Mnogi se pitaju, zašto je određen baš “Deveti tornik” kao dan ugursuza. Odgovor je, prema narodnom verovanju, u tome što je to najbaksuzniji dan u godini. Tog dana je zabranjena svaka vrsta posla, jer bi nepoštovanjem toga, svaki posao bio osuđen na propast. Kada je društvo osnovano, 1929. godine, bilo je zabranjeno članstvo žandarima, oficirima i sveštenicima. Danas društvo ima oko 6000 članova, s’ tim što su njihove profesije različite, jedino je političarima zabranjeno članstvo. Najbitnije od svega navedenog, obzirom na to da društvo ima šaljivu crtu, humanitarnog je karaktera i pomaže, pre svega deci koja su dobri đaci, najčešće u vidu novčane pomoći.


Sponzorisano:

Slične definicije