Oligarhija (oligarkhia, gr.) je pojam grčkog porekla, i nastala je od grčkih reči – oligos, što u prevodu znači – malo i arkhê, što znači – vladanje. Oligarhija podrazumeva jednu od osnovnih vrsta vlasti, u kojoj je većina političke moći u rukama manjeg dela naroda (populacije), pri čemu je najmoćnija po svojoj vojnoj formaciji, bogatstvu, politici, ekonomiji i slično.
Generalno govoreći, oligarhija predstavlja vladavinu malobrojne grupe ljudi, odnosno vladavinu manjine i autoritet u vođenju vladavine određene grupe političara, uglavnom bez poštovanja zakonskih propisa i volje građana. Prema tvrdnjama Aristotela, na primer, oligarhija predstavlja bolju opciju od demokratije.
Većina političkih analitičara tvrde da je skoro svako društvo oligarhijsko, ma o kom se političkom sistemu radilo. Kriterijum za određivanje oligarhijskog sistema ne predstavlja i ne mora da predstavlja i broj članova jedne oligarhije. Oligarhije predstavljaju složene političke sisteme sa više krugova moći, kao što su ekonomska, religijska, pravna, tehnološka, vojna i druge vrste moći., i njihovo izražavanje je najčešće diskretno, kao i kolegijalno. U ovakvim slučajevima, obično se misli o porodicama koje su dominantne, odnosno za koje politika predstavlja jednu vrstu dela nasledstva, koja se prenosi na potomke.
Jedan od najaktuelnijih primera ovakvih porodica su porodice Buš i Kenedi u Sjedinjenim Američkim Državama. Potrebno je napomenuti da je oligarhijsko društvo često i nestabilno i da se njegova moć vremenom menja (bilo da opada ili raste), za šta su uglavnom krivci spoljašnji uticaji, kao na primer – ratni uslovi, koji pojedincu dopuštaju da uzme veći deo moći, uz reskiranje da će postojeća oligarhija nestati. Kao primeri u istoriji, navode se Rim (koji je i pored osvajanja doživeo pad) i Sparta (gde je vlast bila u rukama samo najbogatijih slojeva društva). Često se za primer oligarhije uzimaju komunističke zemlje, u vreme XX veka, gde su vlast držale manje grupe partijskih vođa. Međutim, dobar deo monarhija u Evropi je nastao upravo jačanjem određenih plemićkih porodica.
Osoba koja predstavlja člana jedne oligarhije nazivaju – oligarhom, nastala takođe od grčke reči – oligokrat. Često oligarhe porede sa ruskom verzijom moćnih ljudi, koji manipulišu sa više od 70 % svetskog bogatstva. U istoriji, jedan od najpomenutijih oligarha je bio Robert Mihelis (1876 – 1936). Robert Mihelis je rođen u građanskoj porodici u Nemačkoj, u gradu Kelnu. Studirao je u Italiji i Francuskoj, i već sa svojih 20 godina ušao u sindikalni pokret u Italiji, kao i u socijal – demokratski pokret u Nemačkoj. Njegova misija je bila neobična, jer je, najpre započeo svoj put kao socijalista i marksista, da bi završio kao ubeđeni fašista. Godine 1911. je objavio knjigu „Sociologija – partija u modernoj demokratiji“, koja se odnosila na političku sociologiju, a osnovna tematika knjige je bilo istraživanje oligarhijskih tendencija u grupnom životu. Često pominjan citat Roberta Mihelisa je – „Ko kaže organizacija, kaže i tendencija kao oligarhija“, mnogo puta citiran zakon iz njegove literature.
