Mizantrop je termin grčkog porekla, nastao od grčke reči misànthrōpos, što u prevodu znači – osoba koja mrzi ljude, tj. čovekomrzac. U prenesenom značenju, mizantrop podrazumeva osobu koja je osorna, cinična i povučena. Uglavnom, u tu grupu spadaju i osobe koje su nesnošljive u komunikaciji sa drugim ljudima. Engleska Vikipedija definiše mizantropa kao osobu koja “ne voli ili ne veruje u čovečanstvo, usvajajući to kao generalno pravilo” (“A misanthrope is a person who dislikes or distrusts humanity as a general rule.”).
Jedna od glavnih osobina mizantropa je da određenoj osobi minimalizuju vrline (na primer – “Lep je, ali je malo priglup”), ne trudeći se da decidno iznesu mišljenje o istom, a da pritom ne ubace bilo kakvu negativnu sugestiju. Cilj koji imaju mizantropi je, da u svemu nalaze mane i dozvoljavaju sebi svakakve vrste komentara, mešajući se u tuđe živote i slično. U svim tim komentarima dominira cinizam i licemerje, grubo rečeno – ljubomora i mržnja.
Generalno gledano, mizantropi su nepoželjni u društvu, upravo zbog toga što su neiskreni, cinični, ljubomorni i licemerni. Jedan od osnovnih problema mizantropa je što on nema, takoreći, nikakav odnos niti kontakt sa ljudima – “mrzi ljude, a osuđen je da živi u zajednici koju čine, pre svega, ljudi”. Zabeležene su četiri vrste mizantropa, a to su:
- skriveni mizantropi – oni ne otpisuju ljude u potpunosti, ali ih ne vole i uglavnom su povučeni;
- mizantropi koji mrze (preziru) ljude;
- tzv. mizantropi pustinjaci – uglavnom žive izolovani od društva i
- povremeni mizantropi – ova vrsta mizantropa mrzi ljude, samo u slučajevima svojih ličnih padova i neuspeha, i u ličnim životnim krizama.
Prema mnogobrojnim istraživanjima na temu mizantropa, prepoznate su i određene poznate ličnosti koji su bili mizantropi, među kojima su i: Žan Žak Ruso (pisac), Šopenhauer (filozof), Nietzsche (mislilac), Čajkovski (dirigent i kompozitor), Przewalski, Bil Myurrey (glumac) i mnogi drugi.
Termin mizantropije predstavlja mržnju prema drugim ljudima; zaziranje; sklanjanje od ostalih ljudi; povučenost. Ova pojava se ne svrstava u “normalne” pojave, jer negativno moralno vrednovanje ljudi, svakako, ne može biti vrlina.
Gledajući sa psihološkog stanovišta, mizantropija ne spada u grupu mentalnih poremećaja, već se oblik takvog ponašanja vodi kao takav da nastaje tokom života, a uzrok su uglavnom – preživele tragedije, razočaranja, izdaje, teške bolesti, razne lične nesreće koje su ostavile jake posledice na osobu i slično.
Takođe, često mizantropija pripada i produktu nepravilnog odgajanja, još u fazama ranog detinjstva i u tom slučaju samo, može se smatrati duševnom bolešću, kada je poželjno obratiti se stručnom licu (psihologu ili psihijatru). U psihologiji se pojam mizantropije sreće samo onda kada se opisuje određeni globalni odnos.
Mizantrop je i ime komedije od Molijera nastala u 17 stoljeću.
Mizantrop je takođe i naziv Francuskog muzičkog benda iz metal žanra.