Mimezis

Mimezis kao antički pojam generalno znači – imitiranje, odnosno oponašanje, što predstavlja izraz umetničkog dela. Ovaj pojam se već dugo godina unazad koristi, najčešće u savremenoj filozofiji. Izveden je iz grčkog glagola mimeisthai, što znači – imitirati.

Prema definiciji, mimezis podrazumeva odražavanje i imitiranje koje nastaje kao odnos umetničkog dela prema stvarnosti. Mimezis je prvi objasnio – Platon, u svojoj metafizici, koja je proučavala antička shvatanja umetnosti.

Stari Grci su među prvima, imitiranje objašnjavali kao nešto manje važno u odnosu na original. Oni su uvidela da se u čitavom procesu imitacije nalazi nešto negativno. Čitav koncept mimezisa je prema mišljenju Platona, jedan od elemenata iz čega se sastojala klasična metafizika. Naime, mimezis ne imitira prirodu, ali ukoliko bi se u njemu stvorila stvarnost, istina ili priroda, on bi mogao da deluje kao trenutak u kojem se ispunjava stvarnost. Platon je tvrdio da je osoba koja imitira druge negativna, jer u procesu mimezisa ona je “obična maska i licemer”, i samim tim ju je nemoguće svrstati uz jednu funkciju, jer je nepredvidiva. Na osnovu ovih tvrdnji, može se reći da mimezis predstavlja jedan od osnovnih pojmova antičke estetike i teoriju umetnosti po kojoj je stvaralačko oponašanje – stvarnost. Posle Platona, mimezis je proučavao i Aristotel. Mimezis se u najvećoj meri razvio u doba renesanse, a takođe je postao i jedan od osnovnih problema strukturalističke teorije umetnosti.

U književnosti, mimezis se predstavlja u situaciji kada umetnik predstavlja svet onakvim kakvim ga on vidi, a koristi jezik kao svoje umetničko sredstvo. U opera ili baletu, mimezis je posredan, jer opera i balet nisu jezički zasnovane discipline, već se oslanjaju na čulne aspekte čoveka.

Značenje pojma mimezis je dao i Erik Auerbah (nemački filolog i književni kritičar), u svojoj istoimenoj knjizi – “Mimezis”, 1946. godine. U knjizi je autor, značajno proširio značenje mimezisa, te je po njemu mimezis – imanentna osobina književnosti.


Sponzorisano:

Slične definicije