Kožun

Kožun predstavlja sastavni deo ličke narodne nošnje, a razlikuju se muški i ženski kožun. Pored izraza “kožun”, upotrebljavaju se još i izrazi (kao sinonimi za pomenuti odevni predmet) i – bušt, prsluk ili džilet (u Dalmaciji).

Kožun se izrađivao od ovčijih koža (belih) sa vunom, a kad kad i od kozjih koža. Sastavljen je od prednjeg dela i leđa, ponekad i od rukava. Ličani svoje kožune kroje, prave i šiju još od samog dolaska na prostore Like. Verovatno je pravljenje ovakvih odevnih predmeta bilo uslovljeno klimatsko – geografskim faktorima, koji su pokrivali to područje. Tamo su zime trajale i do pola godine, a bile su dosta jake i hladne, tako da se može reći da su Ličani svoje kožune nosili skoro čitave godine. Kada je bilo suvo, a hladno vreme, kožuni su se nosili sa vunom okrenutom na unutrašnji deo, a kada su bile padavine (kiša ili sneg), vuna se okretala na spolja, kako bi se voda od kiše ili snega što bolje cedila. Kožuni su se šili uglavnom duži i bez rukava, a bilo je i onih sa rukavima, kao i kraćih dužina. Postojali su i posebni, svečani kožuni, ukrašavani raznim detaljima od raznih ukrasa, a služili su samo za specijalne prilike. Na donjem delu ličkog kožuna su se prišivali džepovi sa dugmadima. Kraći kožuni su se šili do struka, a duži do ispod kolena. Ženski kožun je bio sličan muškom, kako po svom izgledu, tako i po obliku i načinu šivenja, s’ tim što je razlika bila samo u veličini, dužini i češće je pravljen od jagnjeće kože.

Pored kožuna, u ličku mušku narodnu nošnju ubrajale su se i – kapa, košulja, prtene pantalone (gaće), suklene pantalone (breveneci), prsluk, prsluk sa tokama (ćerma), ćemer, pašnjača, lička maja, aljinac, čarape, natikače, opanci (oputari i kapičari) i lička torba. U žensku ličku narodnu nošnju se, pored kožuna, ubrajalo i sledeće – ženska lička kapa, rubac, košulja, kiklja, prsluk, pregača, tkavica, đender, aljinac, čarape, natikače, opanci, coklje i ženska lička torba.

Danas se na modnoj sceni, kožun svrstava u sastavni deo, onog što kažemo da je “in”, s’ tim što je samo po izgledu sličan pravom izvornom kožunu, jer se uglavnom pravi od industrijskih veštačkih materijala. Zastupljen je u ženskoj garderobi i nosi se uglavnom preko jakni i bluza, a može se naći u raznim bojama.


Sponzorisano:

Slične definicije