Klimaks pripada grupi medcinskih pojmova, a vezuje se za proces reprodukcije kod osoba ženskog pola. Naime, ljudski organizam vrši konstantno proces reprodukcije, međutim kod žena je taj proces vremenski ograničen, jer organizam prirodno stari. Tada žena dolazi u period menopauze, odnosno klimaksa.
U periodu klimaksa kod žena prestaje reproduktivna faza, jer funkcije jajnika odumiru, a samim tim se i trajno prekida menstrualni ciklus. Početak klimaksa teče postepeno i javlja se skoro neprimetno, u periodu kasnih 40. godina.
U najranije simptome klimaksa se ubrajaju sledeći:
- neredovne menstruacije,
- suvoća vagine,
- valunzi,
- noćno znojenje,
- insomnija (problem sa nesanicom),
- česte promene raspoloženja,
- usporen metabolizam,
- povećanje telesne težine,
- suva koža,
- proređivanje kose.
Pored ovih početnih simptoma, kasnije se javljaju i:
- urinarne infekcije,
- visok krvni pritisak,
- osteoporoza,
- pojačana maljavost u predelu lica,
- smanjen libido
- bolan seksualni odnos
Najveću ulogu u tome, kako će se proces ulaska u klimaks odvijati, imaju genetske predispozicije. Stanje klimaksa karakterišu brojne somatske i psihosomatske promene, a kod nekih žena simptomi se uopšte i ne pojavljuju. Najsigurniji znak za početak klimaksa, svakako označava prestanak menstrualnog ciklusa, a uz to idu i simptomi čestog preznojavanja. Klimaks prate i valunzi, odnosno situacije kada se javlja trenutan napad toplote, uz ubrzane otkucaje srca i telesnim uznemirenjem.
U početnim stadijumima klimaksa, veliki problem predstaavlja i insomnija, jer se lučenje endogenih estrogena zaustavlja. Za emotivno stanje, endogeni estrogeni igraju veoma važnu ulogu, tako da se u period klimaksa javljaju često i depresije, gubitak koncentracije, razdražljivost, anksioznost, kao i gubitak seksualne želje.
Iako se plodnost sa klimaksom gubi, žene mogu ostati seksualno aktivne i dalje. Posledice klimaksa, koji je sastavni deo života sake osobe ženskog pola je moguće na neki način i ublažiti. Preporučuje se ostavljanje cigareta regulisanje telesne težine kao i promena načina života uopšte.
Pored pomenutog klimaksa kod žena koji se naziva još i menopauzom, postoji i klimaks kod osoba muškog pola, koji se naziva – andropauza.
Andropauza se kao i kod žena javlja u poznijim godinama, a osnovna karakteristika ovog stanja je smanjena funkcija testisa. Kako muškarci ulaze u poznije godine, tako se proizvodnja spreme i nivo testosterone smanjuju, što prati brojne fizičke i psihičke simptome. U odnosu na klimaks kod žena, kod muškaraca ovaj proces ide daleko sporije, a javlja se u period od 45. – 65. godine života.
Osnovni simptomi muškog klimaksa su sledeći:
- smanjen libido,
- poremećaj erekcije,
- nedostatak energije,
- depresivna stanja,
- česta promena raspoloženja,
- razdražljivost,
- gubitak mišićne mase,
- povećanje telesne mase,
- valunzi.
