Ikonografija

Ikonografija je izraz grčkog porekla, nastao od dve grčke reči: eikōn, što u prevodu znači – slika i reči grápō, što znači – pišem, a doslovno se prevodi kao – ikonopisac, odnosno, uopšteno govoreći – opisivanje i poznavanje slika i kipova, posebno onih iz starog veka.

Ikonografija, kao akademska umetnička istorijska disciplina razvila se naročito u XIX veku, sa radovima sledećih naučnika: Adolphe Napoleon Didron (1806 – 1867), Anton Heinrich Springer (1825 – 1891) I Emile Male (1862 – 1954). Oni su bili okrenuti hrišćanskoj umetnosti, koja je bila glavni fokus mnogih studija u tom periodu, kada su ih stvarali.

Ikonografija je prema definiciji nauka o opisivanju i tumačenju, kao i o utvrđivanju slikarskih i kiparskih radova po svim simbolima, atributima i amblemima.

Ikonografija predstavlja i sporednu granu istorije umetnosti koja se bavi analiziranjem figurativnih likovnih dela po temama, simbolima i atributima, s’ tim što se nauka koja obuhvata tumačenje smisla i značenja likovnih dela naziva ikonologija i ona predstavlja metod interpretacije istorije umetnosti.

Ikonografija u sebi sadrži teme koje obuhvataju različita istorijska razdoblja starog veka. Pomenute teme su predstavljene veoma raskošno i sa bogatim opisima (narativna metoda), a ima i onih tema koje su sažeto predstavljene (metoda redukcije). Takođe, u ikonografiji se javljaju i teme u kojima umetnik teži da prikaže nešto svojstveno svom vremenu (metoda simulacije).

Temelje moderne ikonografije su na početku XX veka postavili nemački istoričar umetnosti – Aby Warburg i Erwin Panofsky, njegov učenik.

Hrišćanska umetnost je usko vezana za ikonografiju, koja je ušla u potrebu u Crkvi, na osnovu VII Vaseljenskog sabora, održanog u Nikeji 787. godine. Slikanje ikona se utemeljilo na ovaploćenju Sina Božijeg Isusa Hrista, i ulaskom samog Boga u istoriju, temelji se i spasenje ljudi i večno postojanje.

Ikonografija je postala dozvoljena u Crkvi, jer je njen cilj obuhvatao celokupno predstavljanje, odnosno ikonomiju spasenja u Hristu kao istinitu. Zadatak svakog ikonopisca je da što preciznije dočara i izrazi duhovno preobražene kvalitete slikanog lika Isusa Hrista, jer je osnovni zadatak hrišćanske Crkve, upravo – spasenje čovekove duše.

Jedan od najpoznatijih ikonografa na našim prostorima je Miloje Milinković, koji je svoj rad najviše posvetio vizantijskom licu srpskih hramova. On je rođen 1958. godine u Obrenovcu, nadomak Beograda, a već 32 godine je zvanični ikonograf Srpske pravoslavne crkve. Pre pet godina je postao i počasni član Instituta za nacionalna i verska pitanja, iz Soluna. U Sjedinjenim Američkim Državama, Miloje je oslikao više od 1 200 likova svetaca u hramovima, a među hramovima je i srpski hram Sv. Save u Džeksonu, u kojem je naslikao svoju prvu fresku.


Sponzorisano:

Slične definicije