Šta znači reč enformel?

Enformel ili informel je pojam francuskog porekla, nastao od francuske reči art – informel, što u prevodu znači – neformalna umetnost. Enformel predstavlja granu apstraktnog sklikarstva, koje je nastalo posle II svetskog rata.

Enformel kao slikarski pravac je svoj početak obeležio u Parizu, 1940. godine, a kasnije se proširio i na teritorije Sjedinjenih Američkih Država, kao i po celom svetu. Svoj procvat, enformel najviše doživljava tokom 1940. i 1950. godina, u Parizu i Njujorku. Ovom slikarstvu je jako sličan slikarski pravac – tašizam, a enformel se naziva još i akcionim slikarstvom, zbog osećajnih sadržaja, koji su predstavljeni u apstraktnim formama. Najznačajniji predstavnik enformela je Džekson Polok. Takođe, tvorcem ove vrste umetnosti, smatrao se i Wolfgang Schultz Wols.

Enformel ima jedinstveni pristup ka stvaranju slikarskih dela, u kojem odbacuje klasične oblike slikarstva. Nastaje na osnovu geometrijske apstrakcije, u kojoj se ne podleže krutim pravilima i neretko podseća na nadrealizam. Slikari enformela u svoje slikarske kompozicije ubacuju razne vrste slikarskih tehnika. Michel Tapie (francuski kritičar), 1950. godine je ovu vrstu umetnosti je nazvao još i “art imformel”, a dve godine kasnije, uveo i novi naziv koji se odnosio na istu vrstu umetnosti, a glasio je – “art aurte”, odnosno “druga umetnost”.

U Francuskoj su se 1945. godine održale dve izložbe slika ovog umetničkog pravca. Prva izložba je bila “Les Otages” (Taoci), u galeriji Renea Drouina u Parizu, gde Fautrier izlaže mala platna na kojima su glave taoca. Druga izložba je bila Wolsova sa crtežima i akvarelima. Pored Wolsa i Fautriera, u Francuskoj je bio poznat i Jean Dubuffet (1901 – 1985) koji u slikarstvo uvodi i “neslikarske” tehnike i materijale (struganje, grebanje i slično).

U Italiji su se ovom vrstom umetnosti isticali – Alberto Burr ii Lucio Fontana, u Španiji – Antonio Tapiesa, u Hrvatskoj – Slavko Kopač, Marijan Detoni i Antun Motika. Jean Dubuffet i Antoni Tapies su na svojim slikama izražavali lična neprijatna iskustva, kako iz vremena II svetskog rataka, tako i iz posleratnog perioda.

U Beogradu se enformel kao pravac u slikarstvu pojavio krajem pedesetih godina, koja je ujedno i obeležila umetnost XX veka na prostorima tadašnje Jugoslavije. U grupu beogradskih slikara, koji su se bavili enformelom spadali su: Branko Protić, Mića Popović, Vera Božičković Popović, Branko Filipović, Šilja Todorović, Živojin Turinski i Lazar Vozorević.


Sponzorisano:

Slične definicije