Emfaza je pojam grčkog porekla koji podrazumeva i označava određeno izlaganje, dok u slobodnom govoru predstavlja preterivanje u tonu ili u izrazima i izveštačenost u retorici. Takođe, emfaza predstavlja retoričku klasičnu figure sa preterivanjem u tonu ili izrazima. U grčkom jeziku, ovaj pojam se prevodi kao – isticanje, pokazivanje i predstavlja takođe, stilski ukras. Suprotna od emfaze je aposiogeza, što u prevod sa grčkog znači – ćutanje, muk.
Emfazom, govornik naglašava pojedine izraze, misli, osećanja, reči i u tome preteruje (u tonu ili izražavanju). Emfazom se pojačavanje određenih izraza naglašava različitim zvukovima, pomoću sintatičkih i stilističkim postupaka. To se izvodi pomoću pojedinih stilskih figura, kao što su – antiteza, epitet, hiperbola, gradacija, metafora, ponavljanje, nabrajanje i slično. Može se reće da je emfaza i oblik amplifikacije, obzirom na to da obično uzrokuje širenje diskurza. Emfaza se uglavnom koristi u apologijama, kod nekrologa, pamfletima, u sudskom i političkom govorništvu, u reklamama i slično. U književnosti se emfaza odnosi uglavnom na stilski ukras. Osnovnu emfaze u gramatici predstavlja isticanje reči u rečenici. Na primer – “On je čovek!, gde osoba koja ovo kazuje uz prigodnu intonaciju, reči “čovek”, pridaje značenje koje ta reč i opis ustvari nemaju (“bolji je od ostalih ljudi”, tj. “ljudina”), odnosno preuveličava osobu o kojoj govori. Takođe, emfaza se može naći u raznim književnim delima, u kojima se opisuju različita stanja i osobine, jedan od primera je i opisivanje bola u romanu Ivana Kozarca – “Đuka Begović”.
Pojam emfaze zatiče se i u fonologiji, gde označava gestualno ili tipografsko isticanje određenog segmenta rečenice. Emfaza se, pre svega, realizuje u govoru, zastupljena je i u pisanju (na primer, u pismu se može stilizovati ponavljanjem ili tipografijom). Dizajneri na Internetu emfazom, takođe, zovu tipografsko isticanje određenog dela teksta.
U današnje vreme, emfaza se objašnjava u negativnom kontekstu. Emfatičnost u govoru određene osobe se tumači kao tzv “nepotrebno raspredanje” o nečemu, širenje priče u kojoj se odvlači pažnja na suštinu govora, preterana rečitost, napadnost u gestikuliranju i intonaciji i slično.
