Dogmatika je pojam grčkog porekla, nastao od grčkih reči dokéo / dógma, što znači – mislim / mišljenje. Generalno tumačenje ovog pojma je da dogmatika proučava određenu dogmu, odnosno mišljenje.
Naziv dogmatike je prvi put ušao u upotrebu u XVII veku, ali se tada nije isključivo odnosio na bogoslovsku discipline, i takva ostaje i u XVIII veku. Dogmatika predstavlja zvanični sistem principa crkve kao što je na primer – rimokatolizam ili principa filozofa ili filozofske škole kao što je stoicizam.
Klasična grčka književnost dogmu je smatrala kao određeno pravilo u filozofiji, a u antičkoj filozofiji se dogmatika odnosila na određenu sigurnu nauku. Filozofija proučava pravila dogme shvatajući je kao ideološki i filozofski stav u kome se istina o određenoj stvari može saznati sa stanovišta polaženja od nekritičnih načela, teza i stavova, kao da su to neoborive istine u koje se ne sme sumnjati.
Dogma je, prema definiciji jasno formulisano učenje ili mišljenje koje ne dozvoljava da bude sumnjivo, niti ostavlja prostor da bude diskutovano, te se ona u najvećem broju sličajeva vezuje za religiju. Dogmatika se može smatrati i kao celina ili sistem učenja koji pripada jednoj filozofskoj ili religijskoj školi.
U Novom Zavetu, dogmatika podrazumeva carsku naredbu, zakonsku odredbu ili zaključak crkvenog sabora. Hrišćanske dogme predstavljaju formulisana hrišćanska načela koja se sastoje od saznanja o Bogu, svetu, božanskim odredbama, a sve u cilju spasavanja čoveka i sveta. Dogmatika u religiji predstavlja delo Otkrovenja, a samim tim i delo Crkve. Osnovne osobine dogmatike su: bogootkrivenost (ova je osnovna osobina koja predstavlja i potvrđuje božansko postojanje dogme), crkvenost, opšteobaveznost i neizmenjivost. Jedini pravi izvor dogmatike je tzv. Božije Otkrivenje.
Ono je vremenom plasirano raznim kratkim obrascima i simbolima vere, u odredbama Vaseljenskih sabora i u ispovestima Svetih Otaca i učitelja crkve.
Dogmatika u religiji se deli na dva perioda. Prvi period crkvene dogmatike se odnosi na vreme od apostolskog doba do Sv. Jovana Damaskina (780). Ovaj period karakteriše uglavnom sistemsko izlaganje dogmatskih istina i on počinje Origenovim spisom o načelima, a završava se delom Sv. Jovana Damaskina o iznošenju pravoslavne vere. Drugi period je vezan za vreme od Sv. Jovana Damaskina do današnjeg dana. Taj period karakterišu dela Sv. Jovana Damaskina, a ističu se i neka druga dela, posebno u Ruskoj pravoslavnoj crkvi Mitropolita Makarija i Arhimandrita Filareta. Osnovni cilj i zadatak dogmatike je da predstava svete dogme otkrovenja na način kako njih objašnjava apostolska crkva.
