Devalvacija i devalvirati

Devalvacija je pojam latinskog porekla, nastao spajanjem dve latinske deči: de, što znači – umanjiti i valeo, što znači – značiti, vredeti. Devalvacija ili devaliviranje je termin koji se koristi u ekonomiji i predstavlja smanjivanje nominalne vrednosti jedne vrste novca, odnosno valute. Suprotan terminu devalvacije je – revalvacija, koja podrazumeva povećanje vrednosti domaće valute u odnosu na druge valute, kao i ostale vrednosti, kao što su – zlato, srebro, dijamanti, platina i slično. U figurativnom smislu, devalvacija podrazumeva gubljenje vrednosti, obezvređivanje ili gubljenje ugleda.

Prema opšte važećoj definiciji, devalvacija predstavlja monetarno – političku meru, odnosno jednu vrstu novčane reforme, pri čemu se utvrđuje iznenadno niža vrednost te valute u odnosu na druge valute (na primer, vrednost valute se može spustiti i za 10 %). Takođe, devalvacija se tumači i kao potpuno povlačenje jedne vrste novca, kao i zakonsko smanjenje nominalne vrednosti novca jedne zemlje prema zlatu i drugim čvrstim valutama druge zemlje. Devalvacija se predstavlja i kao vid novčane reforme, odnosno utvrđivanje nove i niže vrednosti domaće valute.

Devalvaciju kao reformu sprovode centralne banke po nalogu vlada, u situacijama kada žele da smanje dugotrajni platni deficit u razmeni sa inostranstvom. Devalvacijom domaće valute se istovremeno smanjuju i izvozne cene roba iz te zemlje, a poskupljuje uvozna roba. Devalvaciju su sprovodile mnoge evropske zemlje, među kojima se ističe devalvacija u Italiji (više puta nakon II svetskog rata, najvećoj zabeleženoj početkom ’70-ih godina prošlog veka). Devalvacija u Francuskoj se desila 1983. godine, Argentina je u par navrata imala devalvaciju, a nekadašnja SFRJ je skoro na svakih par godina sprovodila ovu reformu.

Devalvacija ima dobar efekat za menjačnice, dilere i velike firme koje kupuju i prodaju velike količine valuta. U tim situacijama, troškovi zemlje čija valuta gubi nominalnu vrednost raste brže od troškova njenih konkurenata. Takođe, devalvacije pogoršavaju tzv. špekulacije na deviznim tržištima, tako da mogu dovesti do relativnih promena vrednosti određene valute, što može uništiti profit svakog prosečnog izvoznika. Sa druge strane, devalvacija može da reši i određene probleme, s’ tim što se mora pažljivo primenjivati, jer u velikoj meri utiče na izvoz i uvoz roba i usluga.


Sponzorisano:

Slične definicije